OVER DE GRENS
Een
voorstel voor herinrichting van de Glanerbrug
Over de grens
In
het Duitse deel van Aamsveen ontspringt de Glanerbeek, die vervolgens dwars
door Enschede slingert, om uit te monden in de Dinkel bij de buurtschap Glane. Over
de Glanerbeek loopt de brug waaraan Glanerbrug haar welbekende naam ooit
ontleende. De idyllische beek vormt op natuurlijke wijze de rijksgrens tussen
Duitsland en Nederland, met de grensdorpen Gronau en Glanerbrug aan weerszijden.
Als
grensovergang was de Glanerbrug van groot belang in de negentiende eeuw. De
brug vormde bijvoorbeeld een belangrijke verbinding voor de handelsroute tussen
Deventer en Münster. Op Nederlandse grond opende in 1865 het
Redemptoristenklooster, tegenwoordig bekend als het Dr. Ariënshuis, waarin
Duitse paters zich vestigden. De grensfunctie van Glanerbrug werd nog meer
duidelijk toen in Gronau grote textielfabrieken ontstonden, zoals die van de
beroemde familie Van Heek. Werkzoekenden uit heel Noord- en Oost-Nederland
trokken deze kant op, want het was goed verdienen in de Gronause fabrieken. Omdat
het levensonderhoud juist goedkoper was in Nederland, werd Glanerbrug een
aantrekkelijke woonplaats voor de vele fabrieksarbeiders. De brug heeft dus altijd
een bijzondere dubbelfunctie gehad: die van scheiden én verbinden, zowel in
geografische als sociale zin.
Een nieuwe situatie
In
de afgelopen honderd jaar is de situatie rondom de brug ingrijpend veranderd. Waar
mensen vroeger vol trots ansichtkaarten stuurden vanaf de grens, is de historie
van deze plek nu nauwelijks nog bekend. Dat is jammer, vindt de in Enschede
woonachtige beeldhouwster Hieke Luik (1958). Op een antieke landkaart uit 1901 zag
ze hoe mooi de Glanerbeek, geheel op natuurlijke wijze ontstaan, de kronkelende
grens tussen twee landen vormt. Meteen gefascineerd door de rijke geschiedenis
van de brug, verbaasde ze zich erover dat zo’n belangrijke locatie niet wordt
gekoesterd, maar min of meer verwaarloosd is.
Toen
Hieke Luik dit ontdekte, was ze juist aan het nadenken over een nieuw
kunstwerk. Albert Van Der Weide, gastcurator vanuit GrensWerte, had haar
gevraagd een voorstel te doen voor een nieuw werk in de openbare ruimte. Ze
besloot iets te ontwerpen dat de ‘vergeten’ brug over de Glanerbeek opnieuw tot
zijn recht doet komen, namelijk een sculpturaal hekwerk: een fraai gemodelleerde
balustrade die de Glanerbrug aan beide kanten kan sieren. In de geboetseerde vormen
komt het ritme van het kabbelende water terug. Wie plaatsneemt op de zitvlakjes
zal vele details ontwaren en genieten van het schitterende uitzicht op de beek.
Draag bij!
De
Glanerbrug staat voor verbondenheid en samenwerking over grenzen, zoals past
bij het moderne Europa en de visie van GrensWerte en Euregio. Met Hieke Luiks
voorstel voor de herinrichting van deze waardevolle locatie worden grens en
geschiedenis in ere hersteld. Een prachtig bronzen schaalmodel (1:5) van de
sculpturale balustrades, getiteld Over de
grens, is vanaf 11 mei 2012 tijdens kantooruren te bezichtigen in de hal
van het Euregio-gebouw aan de Enschederstrasse 362 in Gronau. Daarnaast is het
ontwerp tijdens openingsuren te zien in Museum TwentseWelle aan Het Rozendaal
21 in Enschede.
Hiermee
gaat een actie van start om het ontwerp op ware grootte te realiseren. Wilt u de uitvoering van dit bijzondere plan
graag steunen? Neem dan contact op met Albert Van Der Weide, gastcurator van
Grenswerte, via albert.weide@gmail.com.
Colofon
Artistiek concept:
Tekst:
Organisatie:
Albert
Van Der Weide, gastcurator GrensWerte
Grenswerte
is een grensoverschrijdend kunst- en cultuurprogramma. Vanuit GrensWerte worden
tot 2014 diverse kunstzinnige manifestaties of projecten gerealiseerd in het
Euregio-gebied, gericht op de waarde van grenzen en de grenzen van waarde. www.grenswerte.eu
